MEHMET ATAMAN

ÖĞRETİCİ (DİDAKTİK) OLMAK

Ben istemez miyim? Edebi metinlerden, şiirden, romandan, öyküden, sinema veya tiyatro içerikli yazılar yazmayı, hatta diğer konulara çok az değinmeyi. İsterim elbet. Eğitimci kimliğim ve siyasal bilincim gereği ağırlıklı olarak didaktik (öğretici) bir duruş sergiledim, sergiliyorum. Hem düz yazılarımda hem de manzum yazılarımla didaktik olmayı çoğu zaman bilerek tercih ettim, ediyorum. Anlamı önceledim, önceliyorum. Didaktik olmanın sanat eserini kısmen yaraladığını da biliyorum. Sanatta derinlik sergileyen her sanatçıya saygım sonsuz. Bazen anlaşılmaz olmalarını da anlayabiliyorum. Ancak kimilerinin derinlik adına anlamsızlığı ve poetik açıdan hiçbir değeri olmayan karmaşayı (sözde imge bolluğu-gerçekte imge salatası) da sanat diye önümüze koymalarını kabullenemiyorum. Bu bugünkü konu dışı…

Son yıllarda öylesine büyük bir karanlığa doğru sürükleniyoruz ki didaktik olmak vacip değil farz oldu. Her kültür insanının sadece poetik bir duruş değil, aynı zamanda politik bir duruş da sergilemesi gerektiğinin büyük bir gereksinim olduğunu düşünüyorum. Ülkemizde sermaye el değiştirdi. Bütün dünyada sürmekte olan vahşi kapitalizmin, ülkemizdeki minik pratiği sonucu oluşan yeni sermaye sınıfı burjuva özelliklerinden çok uzak. Türedi yeni zengin sınıf üretimde sıfır, sırtı devlete dayalı ihale tekelleri kurarak devletin bütün maddi olanaklarını kullanıyorlar. Ancak köklü burjuvanın zaman içinde yarattığı gerçek burjuva kültürünün yanından bile geçmediler. Kültür, sanat, edebiyat, sinema ve tiyatro alanında hiçbir üretimleri yok. Gerçek sanat ve sanatçıdan ise son derece uzaklar.

Ülkemde yirmi iki yıldır (daha en az üç yıl daha) tek başına yönetim erkini elinde tutanlar, kendi kültür insanlarını yetiştiremediler. Sinemada yoklar. Resimde yoklar. Tiyatroda yoklar. Edebiyatta yoklar. Müzikte yoklar. Olmaları da olası değil. İzlemekte oldukları ideoloji yeni ve çağdaş bir sanat ürünü ortaya koymalarına, sanat insanı yetiştirmelerine uygun değil. Var olan çok değerli sanat insanlarımız da politik duruşlarından dolayı öteleniyor. Rejimi sorgulayan kültür sanat ürünlerine devlet desteği yok. Bu durum ülkemizin gittikçe kültür, sanat ve edebiyat alanında kısırlaşmasına sebep oluyor.

Kendilerini muhafazakâr milliyetçi olarak tanımlayan ve on yıllardır iktidar olanların neyi korudukları (muhafaza ettikleri) ve nelerin milliyetçisi olduklarını anlamak olası değil. Kültür sanat insanlarını koruyamadıkları gibi, kültür sanat eserlerine de yabancılar. Kültür sanat eserleri çürürken, ülkenin tüm kaynakları yabancılaşırken, en değerli canlı kaynaklarımızı ihraç ederken, ekonomik varlıklarımızın tümü yabancıların eline geçerken, büyük ihalelere giren yabancı sermaye sahipleri, ülkemin mahkemelerine bile güvenmeyip, bir sorun yaşanması durumunda kendi ülkesinin mahkemelerinde yargılanma garantisi alırken, nasıl “milliyetçi ve muhafazakâr” olunur, anlamak olası değil. Her gün biraz daha karanlığa ve Orta-Doğu coğrafyasının orta çağ değerlerine doğru hızla sürükleniyoruz.

İçinde bulunduğumuz ortamdan kurtulmanın birinci koşulu mevcut yönetimi demokratik yollarla değiştirmekten geçiyor. Mevcut yönetimin egemenliğinin ilk yıllarında, belki ekonomik anlamda kimi kısıtlı da olsa kazançlarımız olmuştur; ancak yitirdiğimiz o kadar çok değerlerimiz var ki saymakla bitmez. Yitirdiklerimizi yerine koymak kolay olmayacaktır. En kısa zamanda yönetim değişikliği acil bir durum almıştır. Bu anlamda tüm beklentilerimizi politikacılara bırakmak doğru değil. Eğitimcilere, kültür sanat insanlarına, genel anlamda hepimize büyük sorumluluklar düşüyor. “Ben politikacı değilim, bana ne?” deme hakkı hiçbirimizde yok. Böyle düşündüğüm içindir ki ağırlıklı olarak politik yazılar yazmaya ve her türlü yazılarımda kısmen de olsa didaktik sayılabilecek ürünler ortaya koymaya çalışıyorum. Eleştirilmeyi de göze alarak…