MÜNEVVER YALIN

HOŞ GELDİN 2022…

Her alanda sarsıntılı ve hareketli bir yılın ardından dünyada ve ülkemizde acı ve tatlı olayları geride bıraktık.

Covid-19 salgınının etkileri devam etti. Arka arkaya çeşitli aşıların sunulduğu dünyamızda, yaşamda normalleşmeye doğru adımlar atıldı. Her ne kadar covid-19’un çeşitli varyantları bizi ürkütse de…

Emperyalizmin doğal akışı bağlamında; ülkeler arası savaşlar, tehditler, ambargolar yine tarih sahnesinde yerini aldı. İklim değişikliği çeşitli felaketlere sebep olurken dünya gündeminde bir sorun olarak bir defa daha tartışıldı, değerlendirildi.

Ülkemi yasa boğan orman yangınları, ülkem üzerindeki rantçıları sevindirirken halkımın kenetlenmesiyle yangın söndürme çabaları; suni dalgalanmalarla ekonomideki çöküş, halkın fakirleşmesi, enflasyonlar, anlık değişen zamlar 2021’ e damgasını vurdu.

Türkiye’nin ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmemiz de ve sözleşmenin feshedilmesini de hayretle ve esefle izledik.

Bizi mutlu edenlerse:

NASA’nın keşif aracı PERSEVERANCE’nin yedi ay süren dört yüz seksen milyon kilometrelik yolculuğunu Mars’a başarılı bir inişle gerçekleştirilmesi / Mars’a gönderilen INGENUITY isimli helikopterin bir dakikadan az süreyle Mars’ ta bir uçuş gerçekleştirmesi ve “Başka bir gezegende uçurulan ilk hava aracı” olarak anılması.

Tokyo Olimpiyatları’nda Okçuluk alanında Mete Gazoz’un altın madalya alması (İlk kez okçulukta altın madalya) / Boksta Buse Naz Sürmeli’nin altın madalyası (ilk altın madalya)/ Filenin Sultanlarının Avrupa üçüncülüğü gibi spordaki başarılar…

2021’e veda ederken aralık ayında vefat eden Namık Kemal, Mehmet Rauf, Mehmet Akif Ersoy, Reşat Nuri Güntekin, Oğuz Atay, Behçet Necatigil, Orhan Şaik Gökyay, Şükran Kurdakul gibi yazın dünyasında birbirinden değerli sanatçılarımızı rahmetle anıyoruz. Işıklar içinde uyusunlar…

ŞÜKRAN KURDAKUL (TOMURCUK/TANIĞIN BİRİ/ CEZAEVİNDEN BAB-I ALİ’YE)

Şair, yazar, araştırmacı… Coşkunun, inancın, direncin şairi…

Ben sevdayım, al beni sevecenliğine

Ben gülüm, dallarına aşıla beni

Çocuğum ben, göğsünde büyüt

Umudum ben, düşüncende geliştir

                             Acıyım, gerçeği ararsan bende

                             İnancım, coşkuyu yaşarsan bende

Şairimiz: “Mesajımızı halka iletmek zorundayız bunun için somut bir dil kullanmak gerekir. Mesajı halka ulaşmayan eser sanat eseri değildir.” diyor

Topluma yoğun bir yurt ve insan sevgisiyle bakan, siyasal ve toplumsal mücadelede söz ve sorumluluk sahibi olan kavgacı bir ozan.

Şükran Kurdakul bu bağlamda; Tevfik Fikret in, Nazım Hikmet’in, Namık Kemal’in izindedir.

AĞIT DEĞİL

Gücünüz varsa sizin

Sözcüğü tutuklayın

Öğrenci, kitap

En güzel kavramı dilimin, özgürlüğü tutuklayın.

Ben ki düşünüyorum

Var olduğumdan beri

Silahlar bana dönük

Savaşlar sizin için

Gücünüz varsa artık

Usumu tutuklayın

Toplumcu Gerçekçi çizgisiyle şairimiz; sevecenliği, inançlarından ödün vermezliği, en çok da bağımsızlık bilinciyle yazın dünyamızda tanınmaktadır.

ARARSAN   

Dağ yolları gibiyizdir, uzağa düşeriz

Ararsan bir şiir gurbetinde ara bizi

Belki rüzgarımız ses verir bir dizeden

Belki bir imgeye vurur düşlerimiz

ARMAĞAN

Acıların sütüyle büyüttüğüm umutlar,

Mahpushane avlularında boy verdi

Dolunay menekşelendi kirli kara camlarda

Her görüşte yeniden vurulduğumuz ana evren

Özgürlüğe boyadı saksımdaki çiçeği

Senin olsun…

Biz ki acılar döneminden,

Ellerimizi kirletmeden geçtik

Direncim senin olsun

Sevgim senin olsun…

ALİ KIZILTUĞ (BAYKUŞALARA KALAN KÖY/SORMA EFENDİM)

Halk ozanı… İçten, samimi, babacan kişiliği dizelerine de yansır. Aşık Veysel ve Aşık Mahsuni Şerif’ten etkilenir.

1971 İstanbul Tepebaşı’nda yapılan ve tüm ozanların katıldığı bir yarışmada Birincilik

2009 Yaşayan En Ünlü Ozan Ödülü.

2011 Yılın Ozanı Ödülü.

2012 Ustaya Saygı Ödülleri sahibidir.    

ÖF   ÖF

Aramıza girmiş dağlar denizler,

Gelemem diyorum öf öf, sen gel diyorsun,

Kar yağmış yollara, örtülmüş izler

Bulamam diyorum öf öf, sen bul diyorsun.     

(Günümüzde Cem Adrian tarafından seslendirilen bu eser çok sevilmiştir.)     

Halk ozanımız: “Ne yârimden vazgeçtim ne sazımdan ne de vatanımdan vazgeçtim. Nasıl Mursal’dan geldiysem o mazlum, sefil, tertemiz bir köylü çocuğu isem şimdi de aynıyım“ der.

Sivas’ın Divriği ilçesine bağlı Mursal köyünde dünyaya gelen şairin iki binin üzerinde eseri vardır, bunların 550 tanesi başka sanatçılar tarafından da seslendirilmiştir.

GEÇ KALDIN

Yıllar boyu beni ağlatan zalim

Güldürsen de zaman geçti geç kaldın 

Gözlerinden yaşlar çatlatan hain

Artık sildirsen de zaman geçti geç kaldın

                     Kurudu bağları güllerim soldu,

                     Bana ne olduysa yar hep senden oldu

                     Geldi yurtlara yad eller doldu

                     Geri dönüp zahmet etme geç kaldın

MUSTAFA SAMİH RIFAT (NEFAYİSÜ’L – ENFAS / HALKİYAT/ ŞARKIN MASAL ANALARI)

Şair, Dil Bilimci… 2.Meşrutiyet ve Cumhuriyet Dönemi sanatçısı.

Cumhuriyet öncesi şiir yazmaya başlayan şair Cumhuriyet’ten sonrasında da yazın dünyasının etkin kalemlerinden oldu.

Yedikule Bektaşi Tekkesi dervişlerinden Hasan Rıfat Bey’in oğlu, Bestekar Ali Rıfat Çağatay’ın kardeşi ve Şair Oktay Rıfat’ın babasıdır. Eşi ise Nazım Hikmet’in teyzesidir.

1890’lı yıllarda Eski Şiir anlayışıyla Muallim Naci, Yenişehirli Avni gibi sanatçıların izinde, sonraları da Yeni Şiir anlayışıyla Recaizade Ekrem ve Abdülhak Hamit gibi şairlerin izinden gider.

Mütareke yıllarında “Akdeniz Kıyılarında (Marşı)”/Aydın‘ın Yunan ordusu tarafından işgali üzerine “Güzel Aydın”/ Milli Mücadele Dönemi’nde ise “Asker Koşması, İnönü Kapılarında , Ya İstiklal Ya Ölüm” gibi  milli duyguları terennüm eden sade dilli şiirler yazar.

Milli Mücadele’ye kalemi ve gönlüyle destek veren cephe gerisi kahramanlarındandır.

AKDENİZ MARŞI

Yaslı gittim şen geldim

Aç koynunu ben geldim

Bana bir yudum su ver

Çok uzak yoldan geldim

             Deniz Deniz Akdeniz

            Suları berrak deniz

            Karşımda yar ağlıyor

            Gideyim bırak deniz

GÜZEL AYDIN

İzmir Türk’ün Ana yurdu

Vermez onu altın ordu

Düşmen İzmir’e girerken

Bütün millet ağlıyordu

Aydın aydın güzel aydın

Ah bir kere kurtulaydın.

MEHMET AKİF ERSOY (SAFAHAT)

Şair, veteriner hekimi, öğretmen, siyasetçi… Vatan Şairi, Milli Şair…

Kahraman ordumuza ithafen yazdığı İstiklal Marşımızın yazarı olan Milli Şairimiz Çanakkale Destanı , Bülbül gibi ölümsüz şiirler yazar. 2. Meşrutiyet Dönemi’nde Sırat-ı Müstakim (Sebil-i Reşad) dergisinin başyazarlığı, Teşkilat-ı Mahsusa görevinde, Kurtuluş Savaşı sırasında milletvekilli olarak 1. TBMM’de yer aldı.   

“Sanat toplum içindir“ görüşüyle içinde bulunduğu toplumun sorunlarına duyarlı, halkın sorunlarını cesaretle dile getirdi.                                                 

ZÜLMÜ ALKIŞLAYAMAM

Zulmü alkışlayamam, zalimi asla sevemem/Gelenin keyfi için geçmişe kalkıp sövemem

Biri ecdadıma saldırdı mı, hatta boğarım/ Boğamazsın ki, hiç olmazsa yanımdan kovarım.

Üç buçuk soysuzun ardından zağarlık yapamam/ Hele hak namına haksızlığa ölsem, tapamam

Doğduğumdan beridir aşığım İstiklale,

Yumuşak başlı isem, kim dedi uysal koyunum.

Kesilir belki fakat çekmeye gelmez boynum

BÜLBÜL

Eşin var aşiyanın var, baharın var ki beklerdin,

Kıyametler koparmak neydi ey bülbül!

Nedir derdin

O zümrüt tahta kondun, bir semavi saltanat kurdun

Cihanın yurdu hep çiğnense çiğnenmez senin yurdun

Medeniyeti arama konusunda M. Akif Ersoy  İslam’ın Amentüsü’nde , Tevfik Fikret ise Haluk’un Amentüsü ile Batı‘da bulmaya çalışır. Mehmet Akif ve Tevfik Fikret; yazın tarihinde “İman ile Küfür” ekseninde geçen tartışmaları “İnanç ile İnkarın” “ Teslimiyet ile Reddin” simgesi haline gelir.

Mehmet Akif , Tevfik Fikret’i “Zangoç” ; Tevfik Fikret de Mehmet Akif’i “Molla Sırat” olarak isimlendirir.

Bu tartışmaların başlangıç noktası ise Tevfik Fikret’in Tarihe, savaşlara ve inançlara olan nefretini dile getiren TARİH-İ KADİM isimli şiiridir. Tartışmaların şiddetine rağmen iki asil ve değerli sanatçıdan ne Tevfik Fikret TARİH-İ KADİM şiirinin yayınlanmasını ister ne de Mehmet Akif doğrudan doğruya Fikret ile ve onun etrafındaki diğer şairlerle ilgili 49 beytini Safahat’a dahil eder. Hatta Tevfik Fikret’in ölümünden sonra bu tartışma M. Akif’in üzerinde bile durmadığı bir konu olur.

Türk edebiyatının iki usta kalemi… İdeolojileri farklı olsa da ikisinin de amaçları bir… Hem Mehmet Akif hem Tevfik Fikret ülkesini çok seven, ülkesinin çağdaş uygarlık çizgisine ulaşmasını isteyen; ilerlemeyi ve gelişmeyi hedeflemiş iki duyarlı sanatçıdır. Her ikisi de gençliği hedef alır, onlara bu yolda öğütler verir. Mehmet Akif Ersoy gençliğin simgesini Asım olarak belirlerken Tevfik Fikret de oğlu Haluk’un nezdinde Türk gençliğine seslenir. Gençliğin; çalışmasını, bilime önem vermesini, ülkeyi ileri seviyeye taşımalarını isteyerek gençliğin görevlerini sıralar.    

Ya Rab, bu uğursuz gecenin yok mu sabahı

Mahşerde mi biçarelerin, yoksa felahı!

       Nur istiyoruz sen bize yangın veriyorsun

       “Yandık” diyoruz, boğmaya kan gönderiyorsun

Mazlumu nedir ezme de, ezdirme de mana

Zalimleri adlin, hani öldürmedi hala

         Cani geziyor dipdiri, can verme de masum

         Suç başkasınındır da niçin başkası mahkum.

Şubat ayında görüşmek üzere… Sevgilerle…