GİZEM NUR

BATIDA POPÜLİST LİDERLERİN YÜKSELİŞİ

Güvenilen Siyasetçilerin Yanılgısı

Batı’da beklenmedik siyasetçilerin seçilmesine şaşırmamak lazım. Sonuçta, aklıselim ve güvenilir diye adlandırılan siyasetçiler, Batı'da orta sınıfın gitgide yok olmasına sebep olan politikaları hayata geçirdiler. Eğitim ve sağlık gibi temel hakların devletin sorumluluğunda erişilebilir bir hizmet olmaktan çıkıp, özel kurumların kâr sağlayabileceği birer araç hâline geldi. Halbuki bir çok ‘güvenilir’ lider daha iyiyi söz verip, makama geldiğindeyse, kalkınma adı altında bu temel haklara harcanan devlet bütçesini azalttı.

Şirketlerin Gölgesinde Demokrasi

Batı dünyası, kâr elde etme uğruna insan haklarını ve özgürlüklerini hiçe sayan devasa şirketlerin âdeta kontrolü altına girdi. Ne yazık ki ancak bir çok insan, yine bu şirketlerin yarattığı ekonomik krizler sırasında siyasetçilerin seçmelerin refahından ziyade, bu şirketlerin çıkarını koruma derdinde olduğunu anladılar.

Batılı siyasetçiler silah şirketlerine daha fazla para kazandırmak için küresel çatışmaları kışkırtırken ve askeri operasyonlar için ciddi bütçeler ayırırken, insan canını ve kendi halkının refahını geri plana aldılar. Ya da örneğin Amerika’daki siyasiler, halkın yaşama hakkını gasp eden ilaç ve sigorta şirketlerini denetleyip sağlık sistemini iyileştirmek yerine, bu şirketlerin çıkarlarını gözettiler. Çünkü siyasiler seçimi kazanmak için bu firmaların finansal desteğine ihtiyaç duymaktadırlar.

Popülizmin Çekiciliği ve Filtrelenmemiş Söylemler

İşte sıradan bir vatandaşın hiçbir önemi olmadığını, alınan kararların sadece bir kesimi daha zengin yapmaktan başka bir amaca hizmet etmediğini anlayan Batı halkları, bu bozulan düzene bir son vermek adına alışılmışın dışında, filtresizce konuşan Trump gibi liderlere yönelmeye başladı. Trump, "Zaten zenginim, kimse beni satın alamaz" söylemleriyle, politikacıların samimiyetsizliğinden bunalmış seçmeni kendine çekmeyi başardı. Artık güzel ve ılımlı konuşan politikacıların hayatlarında pozitif bir fark yaratmadığını, toplumun yaşadığı gerçeklikten çok uzaklaşmış, kendini tekrarlayan birer kukla olduğu kanısına vardılar.

Sorunlar ve Nedenleri

Yaşam standartlarının düşüşü, siyasette daha sert ve radikal söylemlere sahip politikacıların yükselmesine zemin hazırladı. Ancak siyasete girebilmek ciddi mali kaynaklar gerektirdiği için, bu politikacılar halkın tepkisini sistemin asıl sorunlarına değil, daha kolay hedeflere, özellikle de çoğunluğu ucuz işçi olarak sömürülen göçmenlere yönlendirdi.  Böylece ekonomik eşitsizlikler ve zenginlerin vergi yükünden kaçınma çabaları gibi temel meselelere odaklanılmasından uzaklaşıldı.

Ekonomik ve sosyal sorunların sistemik temel nedenlerine odaklanılmadığı sürece, batı toplumları kendi içinde ayrışmaya, popülist ve radikal siyasi figürlere yönelmeye devam edecektir.