Demokrasi Yoluna Dönüş: Türkiye'nin Geleceği İçin Ortak Akıl Arayışı

Ülke Politikaları Vakfı (ÜPV), İkinci Yüzyıl Forumları’nın dördüncüsü olan “Demokrasi Yoluna Dönüş” forumuyla Türkiye’nin geleceği için önemli bir tartışma platformu sundu. İstanbul Şişli Grand Cevahir Hotel’de 16 Kasım 2024 Cumartesi günü düzenlenen etkinlik, siyaset, akademi ve sivil toplumdan birçok ismi bir araya getirerek, Türkiye’nin demokrasiye geçiş sürecinde atılması gereken adımları masaya yatırdı.

Demokrasi Krizi Masaya Yatırıldı

ÜPV Başkanı Av. Doğan Subaşı, etkinliğin açılış konuşmasında Türkiye’nin siyasal yapısını derinlemesine analiz etti. Subaşı, Türkiye’nin hibrit bir demokrasi ile yönetildiğini ve bu sistemin günlük yaşamda yarattığı sorunları şu sözlerle ifade etti:
“Kayyum atamalarından toplumsal facialara kadar her alanda demokrasi eksikliğiyle yüz yüzeyiz. Demokratik bir sistemde sosyal denetim mekanizmaları daha güçlü olur, felaketler önlenir. Yeni iktidarın temel misyonu, Türkiye’yi demokrasi yoluna taşımak olmalıdır.”

Subaşı, vakıf çalışmalarının odak noktasının da bu geçiş sürecine rehberlik etmek olduğunu belirtti. “Demokrasiye geçiş yalnızca bir yönetim değişikliği değil, aynı zamanda bir zihniyet değişikliğidir” diyerek, toplumun tüm kesimlerine çağrıda bulundu.

Ahmet Davutoğlu: “Demokrasinin Kalbi Zihniyettir”

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ise, demokrasinin yalnızca bir sandık meselesi olmadığını, kurumsallaşma ve zihniyet değişiminin bir arada yürütülmesi gerektiğini belirtti.
“Demokrasi iki sütun üzerinde yükselir: biri zihniyet, diğeri kurumsallaşma. Sandık demokrasinin sonucu olabilir, özü değildir. Özü, insanların özgürce konuşabilmesi, tabuların yıkılması ve statükonun delinmesidir.”

Davutoğlu, konuşmasında mevcut küresel otoriterleşme dalgasına da dikkat çekti. “Ne Çin ne Rusya ne Hindistan ne de Trump yönetimi demokrasiyi teşvik eden bir dünya düzeni kuracak. Türkiye, bu otoriterleşme dalgasına kapılmak yerine gerçek bir parlamenter sistemi tercih etmelidir.”

Özgür Özel: “Devlet ve Millet Aynı Yerde Durmalı”

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, konuşmasında Türkiye’deki kutuplaştırıcı siyaseti eleştirdi. AK Parti iktidarının fay hatlarını derinleştirdiğini belirten Özel, şunları kaydetti:
“Bugün ülkemizde, ‘Evet açsınız, yoksulsunuz, ama benim arkamda durmalısınız’ diyen bir korku siyaseti var. Biz ise milletle devletin aynı safta yer aldığı bir yönetim anlayışını savunuyoruz.”

Özel, CHP’nin demokrasi vizyonunu güçlü parlamento, kuvvetler ayrılığı ve hukukun üstünlüğüne dayalı bir sistemle tanımladı. Kayyum uygulamalarını da sert bir şekilde eleştirerek, parti ayrımı gözetmeksizin bu politikalara karşı çıkacaklarını vurguladı:
“Kayyumlar, demokratik meşruiyetin reddidir. Biz CHP olarak, milletin iradesini savunmaya devam edeceğiz. Bu sadece bir siyasi duruş değil, demokrasiye olan inancımızın bir gereğidir.”

Dünyadan Demokrasiye Geçiş Örnekleri

Forumun ilk oturumunda, Latin Amerika ve Güney Avrupa ülkelerinin demokrasiye geçiş deneyimleri ele alındı. Sabancı Üniversitesi’nden Prof. Dr. Özge Kemahlıoğlu, Bilgi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hasret Dikici Bilgin ve diğer akademisyenler, Arjantin, İspanya ve Yunanistan gibi ülkelerin zorlu süreçlerinden örnekler sundu.

İkinci oturumdaysa Türkiye’nin demokrasi geçmişi değerlendirildi. Prof. Dr. Sabri Sayarı ve Prof. Dr. İlter Turan, Türkiye’nin 1980’lerden itibaren geçirdiği demokratikleşme dalgalarını ve bugün gelinen noktadaki gerileme sürecini ele aldı. Akademisyenler, kurumların yeniden inşasının ve hukukun üstünlüğünün sağlanmasının hayati önemine vurgu yaptı.

Yeni Bir Yüzyıl, Yeni Bir Vizyon

“Demokrasi Yoluna Dönüş” forumu, yalnızca Türkiye’nin mevcut sorunlarını değil, aynı zamanda bu sorunların çözümüne yönelik somut adımları da tartışmaya açtı. Forumda konuşulanlar, yalnızca bir eleştiri değil, aynı zamanda ortak bir umut ve çözüm arayışıydı.

Doğan Subaşı’nın sözleri, etkinliğin ruhunu en iyi şekilde özetliyordu:
“Bu krizi birlikte aşacağız. Türkiye’nin yolu demokrasiye çıkacak ve bu dönüşümde hepimiz birer sorumluluk taşıyoruz.”

Toplumun Tüm Kesimlerine Çağrı

Forumda, demokrasiye geçiş sürecinin yalnızca siyasi partilerin değil, tüm toplumun ortak çabasıyla mümkün olabileceği vurgulandı. Zihniyet değişimi, güçlü kurumlar ve hukukun üstünlüğü gibi temel kavramlar, Türkiye’nin geleceği için bir yol haritası sunuyor.

Bu buluşma, karamsarlık içinde bir ışık yakmak, kutuplaşmış bir ortamda birleştirici bir zemin yaratmak için güçlü bir adım olarak tarihe geçecek. “Demokrasiye dönüş” yalnızca bir slogan değil, aynı zamanda bir gelecek vizyonudur.